Viên Phùng mất sớm, Viên Thiệu mồ côi cha từ nhỏ. Do danh vọng trong nhà, từ lúc trẻ Viên Thiệu đã được bổ nhiệm làm quan lang. Đến khi trưởng thành, ông thăng tiến làm quan đứng đầu Bộc Dương. Sau đó mẹ ông qua đời, ông về nhà chịu tang trong 3 năm. Nhớ tới cha Viên Phùng mất sớm, ông lại chịu tang cha thêm 3 năm nữa.

Sau 6 năm chịu tang cha mẹ, ông chuyển đến kinh đô Lạc Dương. Với ngoại hình đẹp đẽ, giỏi bồi dưỡng danh vọng, khéo léo lấy lòng kẻ sĩ Viên Thiệu được nhiều môn khách đến theo, xe cộ chật tắc đường[4]. Ông giao du với các danh sĩ Trương Hạnh Trác, Hà Bá Cầu, Ngô Tử Khanh, Hứa Du, Ngũ Đức Du…

Tuy nhiên, Viên Thiệu tự đặt mình ở vị trí cao, không chịu sự sắp đặt của quan phủ, do đó các cận thần trong triều không vừa lòng với ông. Trung thường thị Triệu Trung liền mang lời trách Viên Thiệu nói với chú ông là đại thần Viên Ngỗi. Viên Ngỗi bèn nói lại với Viên Thiệu, khuyên ông không nên tự cao với triều đình, sợ bị liên lụy. Viên Thiệu nghe theo, đồng ý chịu sự sắp đặt của ngoại thích Đại tướng quân Hà Tiến, giữ chức Thị ngự sử, Hổ bôn trung lang tướng.

Tháng 8 năm 188, Hán Linh Đế đặt ra 8 Hiệu úy Tây Viên, Viên Thiệu được bổ nhiệm làm Trung quân hiệu úy.